Լատ. Infekcio նշանակում է վարակել, որից էլ ծագել է ինֆեկցիա բառը։ 1֊ին անգամ օգտագործվել է Գուֆելանդի կողմից 1841թ.ին։
Ինֆեկցիան միկրոօրգանիզմի փոպազդեցությունն է մակրոօրգանիզմի հետ։ Ինֆեկցիոն գործընթացը միկրո և մակրո օրգանիզմների փոխազդեցության պրոցեսն է արտաքին միջավայրի պայմաններում, որի ժամանակ առաջանում են որոշակի ախտաբանական փոփոխություններ։
Որոշ դեպքերում ինֆեկցիոն պրոցեսը ավարտվում է ինֆեկցիոն հիվանդությամբ։ Ինֆեկցիոն գործընթացը ունի 3հիմնական օղակ`
- հարուցիչ կամ միկրոօրգանիզմ
- մակրոօրգանիզմ կամ ընկալումը օրգանիզմ (մարդ)
- շրջակա միջավայրի պայմաններ
ՀԱՐՈՒՑՉԻ ԲՆՈՒԹԱԳԻՐ
Որպես ինֆեկցիայի հարուցիչ հանդես են գալիս բակտերիաները, վիրուսները, նախակենդանիները, սնկերը, ռիկետսիաները։
Հիվանդություն առաջացնելու համար հարուցիչը պետք է օժտված լինի հետևյալ հատկանիշներով`
- ախտածնություն կամ պաթոգենություն
- վիրուլենտություն
- ին ազնվություն
- տօքսիգենություն
Տարբերում են էկզո (արտաքին) և էնդո (ներքին) տոքսիններ։ Մակրոօրգանիզմների այն օրգանը կամ հյուսվածքը, որտեղից հարուցիչը ներթափանցում է օրգանիզմ կոչվում է մուտքի դուռ։ (օրինակ շնչուղիներ, բերան, մաշկ և այլն)
ՄԱԿՐՈՕՐԳԱՆԻԶՄՆԵՐԻ ԲՆՈՒՅԹԸ
ինֆեկցիայի ներթափանցմանը մարդու օրգանիզմը պատասխանում է պաշտպանական մեխանիզմով։ Դրանք են` առողջ մաշկը և լորձաթաղանթները, ստամոքսահյութի թթվությունը, ֆերմենտները, ավշային հյուսվածքը, արյան, արցունքի և թքի մանրէասպան հատկությունը, մարմնի նորմալ միկրոֆլորան, ինտերֆերոնը։ Իմունիտետի կարևոր գործոն են ֆագոցիտոզը, մակրոֆագերը, T-լիմֆոցիտները, հակամարմիննթրի սինթեզը և այլն։ Իմունիտետի ձևավորման մեջ կարևոր դեր ունեն ժառանգական նյարդային և էնդոկրին համակարգի վիճակը։
ՇՐՋԱԿԱ ՄԻՋԱՎԱՅՐԻ ՊԱՅՄԱՆՆԵՐԸ
Ինֆեկցիոն պրոցեսի զարգացման համար կարևոր են նաև արտաքին միջավայրի պայմանները, որոնք կարող են ունենալ ինչպես դրական այնպես էլ բացասական ազդեցություն օրինակ` չորացումը, ճառագայթումը, բարձր ճնշումը, ախտահանող նյութերը բացասական ազդեցություն են թողնում մանրէների վրա, իսկ ցածր ջերմաստիճանը կամ շոգը, ոչ լիարժեք սնունդը ճառագայթները, թուլացնում են մարդու օրգանիզմի դիմադրողականությունը ինֆեկցիաների նկատմամբ։